‘Koopjes’ of ‘kat in de zak’

Dat we ons momenteel in een economisch roerige tijd bevinden is geen nieuws.
Wat betekent dit voor bedrijfsovernames in het MKB? Waar kun je nu het beste voor kiezen? Je pijlen richten op een onderneming die de afgelopen jaren rode cijfers heeft gepresenteerd of toch op die onderneming die ondanks de crisis weliswaar minder, maar toch redelijk stabiel heeft gepresteerd?

Dit is uiteraard ook voor MBI-kopers een dillemma: voor welk type bedrijf ga je?

De perceptie is vaak dat bedrijven die de afgelopen jaren slecht presteerden, als ‘koopjes’ in de markt staan. Het is evident dat sommige bedrijven momenteel tegen relatief lagere koopprijzen worden verkocht, maar dit geldt zeker niet voor álle bedrijven die het de afgelopen jaren minder deden. Daar wringt ook precies de schoen.

De waarde van een onderneming - met als afgeleide hiervan de uiteindelijke koopprijs - wordt doorgaans niet uitsluitend vastgesteld op basis van de prestaties van de meest recente jaren.
Veelal wordt verder terug gekeken, als opmaat voor de te verwachten prestaties in de toekomst. De slechte resultaten worden hiermee dus niet uitgesloten, maar ook niet als maatgevend gezien.
Logisch, natuurlijk. Wie koopt er immers een onderneming zonder gezond toekomstperspectief?

Dit in tegenstelling tot de financieringsmogelijkheden. Bancair wordt veelal het huidige of laatst beschikbare jaar als uitgangspunt gehanteerd voor het berekenen van de verschillende financieringsratio’s. Om de uiteindelijke overname vervolgens rond te kunnen krijgen, is vaak een fors financieel commitment van een verkoper vereist (achtergestelde lening, earn out etc.), samen met een substantiële kapitaalsinbreng van een koper.

Pas op voor ‘kat in de zak’
Daar komt bij dat vaak de nodige inspanningen op korte termijn moeten worden geleverd om de slechte prestaties ten goede te keren. Weliswaar een kans voor een koper, maar er zijn vaak kosten en risico’s aan verbonden. Door de overnameconstructie is voor deze inspanningen in beperkt mate, of zelfs helemaal geen kapitaal beschikbaar. Gevolg: belangrijke zaken kunnen niet - of pas later - worden aangepakt. Waar een strategische koper in een dergelijk geval terug kan vallen op eigen kapitaal, heeft een MBI-koper vaak zijn kapitaal in de overname geïnvesteerd (het spaarvarken is kapot). Het opvangen van tegenvallers is daardoor lastig.
Voor een MBI-koper is een dergelijke overname weliswaar niet uitgesloten, maar de risico’s moeten niet onderschat worden. Anders koopt hij de spreekwoordelijke ‘kat in de zak’.

Gezonde basis
Voor MBI-overnames zijn juist de bedrijven die gedurende de afgelopen jaren redelijk stabiele prestaties hebben laten zien, interessant. Deze bedrijven kenmerken zich immers door een gezonde cashflow. Mogelijk is deze onder het juk van de algemene economische ontwikkelingen lager dan voorheen, maar er is nog steeds een gezonde basis: stabiele omzet, gezonde kostenstructuur en resultaten en natuurlijk een goede marktpositie.
Deze gezonde basis is van groot belang voor het slagen van een MBI bedrijfsovername. Mogelijke toekomstige tegenvallers kunnen vanuit de onderneming worden opgevangen zonder dat direct additioneel kapitaal vereist is. De noodzaak tot het structureel veranderen van de onderneming is lager en de MBI-koper heeft de mogelijkheid - en tijd - zich de onderneming ‘eigen’ te maken, zodat hij de optimale route naar de toekomst kan inzetten.

Een bedrijf dat de afgelopen jaren stabiel presteerde, zal hoger geprijsd zijn, maar de risico’s zijn daarentegen substantieel lager. De prijs van een onderneming die minder heeft gepresteerd is wellicht lager, de risico’s zullen aanzienlijk hoger zijn. De uiteindelijke keuze dient gebaseerd te worden op onder andere de kennis en ervaring van de MBI-koper, zijn financiële mogelijkheden en, last but not least, de verwachtingen ten aanzien van de toekomstige ontwikkelingen van de over te nemen onderneming. Daarmee houd je de kat in de zak zoveel mogelijk op afstand!


Meer columns lezen?

Marktlink Fusies & Overnames is een van de grootste onafhankelijke overnamespecialisten van het MKB in Nederland. Marktlink adviseert vanuit haar kantoren in Deventer, Gouda en Amsterdam bij ongeveer 60 overnametransacties per jaar. Dit doet zij met circa 35 medewerkers, waaronder juristen, accountants en register valuators.